Feestelijkheden
Het voorbije jaar 2016 was in mijn dam-ambiance feestelijk. Mijn cluppie dc Purmerend ’66 vierde haar vijftigjarig bestaan, en ook de Kring voor Damproblematiek jubileerde, het vijftiende lustrum. Helaas voor mij planden beide gezelschappen hun festiviteiten op dezelfde dag, 10 september. Een mens kan zich nu eenmaal niet opdelen; omdat ik me net iets meer verplicht voelde aan de KVD ging het nostalgische uitstapje dat mijn Noord-Hollandse clubmaats maakten aan mijn neus voorbij. Ik toog die dag naar Utrecht om het problemistenpartijtje bij te wonen. Daar werd in de middag een compositiewedstrijd gehouden met een bij de gelegenheid passende opdracht: ontwerp een of meer problemen die eindigen met (kiest u maar uit de met een witte dam te maken slotslagen) 5x15, 15x5, 3x25 of 25x3, allemaal rekensommetjes met 75 als uitkomst, het aantal levensjaren van de Kring. De jubilaris had mij de rol van spelleider, tevens jurylid, toebedeeld, en ik had thuis een viertal voorbeeld problemen in elkaar geknutseld, die ik de lezer hier voorschotel met behulp van de diagrammen 1 tot en met 4. |
|||
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_01.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_02.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_03.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_04.PDN |
1 | 2 | 3 | 4 |
1 - 34-30(13x31) 23-19(27x38*) 36x7(2x11*) 39-33(38x29*) 30-24(14x23) 25x5(29x20) 5x15
Als zwart bij * (14x23) slaat is de afloop minstens even zielig, het uitstellen maakt de vertoning juist spannend.
2 - 29-23(18x49) 28-23(37x19) 24x4(49x46) 4-15(35x24) 15x5 Wit kan zijn rondslag over vijf op twee manieren uitvoeren, een zogenaamde molenwiekslag. Zo’n slag wordt/werd in het problemistenvak beschouwd als een ‘licht’ vergrijp tegen de ‘scherpe regels’. Van mij kan die scherpslijperij de boom in. Als notatie schrijven we 15x5 en alleen de polsbeweging verraadt of de keuze valt op over noord of zuid. 3 - 34-29(23x34*) 43-38(34x43) 42-37(25x34) 26-21(16x36) 37-31(36x27) 32x3(43x32) 44-39(34x43) 49x9(20-25) 9x20(25x14 H) 3x25 De stand lijkt weggelopen uit het partijspel. Bij * is (25x34) natuurlijk brandhout. Bij H, het afpakken van schijf 9, slaat zwart naar achteren, mer die harakiri actie bedient hij wit met een scherpe winst. De dorpsidioten van weleer vonden zo’n slotstand van witte dam 25 tegen zwarte schijf aan zet op 15 maar niks, omdat na (15-20) de witte dam op diverse velden kan landen. Onzin, het woord ‘slotstand’ zegt het al, er wordt niet meer verder gespeeld. Doorspelen doe je alleen als je nog spel hebt, keuze dus. Zie mijn verhalen over het sorteren van probleemcollecties in ‘De Problemist’. 4 - 37-31(13x22) 23-18(22x13) 50-44(40x49) 28-22(49x47) 22x2(29x38) 2x5(25x14) 5x25(47x20) 5x3 De witte dam maakt drie opeenvolgende slagen: 2x5x25x3, zeldzaam. Dat zijn leuke dingen voor het feestvierende publiek. Afgelopen oktober ontwierp ik, ter afsluiting van het feestjaar, ook voor de website van mijn club een stel jubileumproblemen. In dit geval moest de vermenigvuldiging op 50 uitkomen, en dat bezorgde me hoofdbrekens, want de slagen 5x10 en 10x5 zijn, hoe geschoold ook uw technisch vernuft, technisch onrealiseerbaar. En dus moest ik me bedruipen met het enige andere sommetje met dezelfde uitkomst: 2x25 en 25x2. En nu luidt de karaktervraag: wat heeft een mens liever, twee feestjes in vijftig jaar of vijfentwintig feestjes om het jaar? Van sommigen uit het lezerspubliek laat het antwoord zich raden, maar hoe wellustig of sober mijn dierbare lezers ook aangelegd mogen zijn, de rubriek kan maar vier problemen velen om het feestgedruis te bekrachtigen. Laat ze maar schallen, die diagrammen 5 tot en met 8. |
|||
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_05.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_06.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_07.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_08.PDN |
5 | 6 | 7 | 8 |
5 44-40(17x39) 40x29(22x31) 47-42(36x47) 38-33(47x38) 33x2(38x24) 2x25
De primeur van de rondslag 2x25 ingeleid door het systeem met de twee opeenvolgende wegtrekkers 47-42 en 38-33 is niet de mijne want de vaardige Brabander Ton van den Elzen (1928-2006) ging me met die bewegingen in september 1988 voor in ‘Heymans Perspectieven’. Mijn bewerking ontleent zijn toegevoegde waarde aan de plakouverture waarmee de o zo belangrijke schijf 29 in stelling wordt gebracht.
6 - 21-17(12x21) 32-27(22x42) 47x38(36x47) 29-24(20x40) 39-34(40x29) 33x2(47x20 H, de enige scherpe) 2x25 Hoewel bij H (47x29) meer en langer verweer biedt is zwart met zijn damslag naar veld 20 behulpzaam om het spel scherp uit te krijgen, opnieuw een geval van harakiri dus. 7 - 21-17(27x29) 34x3(25x45) 3x25(12x21) 44-40(45x34) 25x2 Een dreumes die zo van het plataje moet kunnen lukken. De zwarte schijf op veld 7 staat er bij voor smakeloze spek en bonen en ontleent zijn enige functie aan het faciliteren van de witte jubileumtaak: 25x2. Zet hem nu eens op veld 11 en voeg een witte schijf toe op veld 49 en een zwarte op veld 2; al wordt het wat moeilijker de zaak zo uit het blote bolletje op te lossen, het probleem knapt van die aanpassing inhoudelijk danig op, (12x21) wordt nu immers een voor de witte dam noodlottige gedwongen keuzeslag, daarna (desgewenst ad fundum) uitschuiven naar de winnende oppositie z.a.z. 22/w32 of z.a.z. 26/w27. 8 - 33-28(25x43) 28x8(43-48*) 8-3(48x26) 3x25(21-27) 47-42(26x48) 49-43(48x30 of 34 of 39) 25x2 Nog petietiger is dit kleutertje, maar er zitten wat meer valkuiltjes in onderweg dus met het blote oog moet je even oppassen. Zo is 23x10 ontoereikend en moet zwart bij * wel direct naar dam schuiven, want het alternatief, eerst (7-12) twee offeren, brengt een witte vang in stelling. Met schijf 21 loopt zwart zijn dam lelijk voor de voeten, dat zou ook op veld 17 het geval zijn (als zwart uit de dreigende afpak met een achterwaartse beweging (26-21) denkt te ontkomen speelt wit 47-42 en piepzak), maar ja dan had de voorgeschiedenis gehaperd (niet (43-48?) maar (7-12!). En nu dus 2017, een nieuw kalenderjaar en ik wens de lezers en de voormalige jubilarissen alle goeds en veel damgenoegen. En hoe kan het voor Purmerend anders worden ingezet dan met het getal 51. Ook dat is vermenigvuldigend bereikbaar, met 3x17 is het nog net te doen al lukte het slechts één keer, maar andersom valt het om de dooie dood niet mee, ik had er een H voor nodig. Een trio om lezers die in de maag zitten met hun goede voornemens wat op te vrolijken. Deze keer kreeg ik mijn gebruikelijke aanbod van een dozijn problemen niet rond, door de moeilijkheden met het getal 51 bleef ik op elf stuks steken. Maar maak je geen illusies, 2017 is nog jong en lang. | |||
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_09.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_10.PDN |
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/52/17Q1_11.PDN |
|
9 | 10 | 11 | |
9 - 35-30(39x37) 38-32(37x19) 29-23(20x40) 23x3(25x34) 18x9(4x13) 15-10(5x14) 3x17
Je kunt je slagvaardigheid oefenen door de slotslag met losse handen te maken.
10 - 11-7(17x37) 38-33(1x12) 19-13(9x18) 34-30(35x24) 29x9(18x38) 6-1(4x13) 1x17(3-8 H) 17x3 De slag 17x3 is niet te verhapstukken, tenzij er harakiri wordt toepast. Daartoe slaat zwart met zijn schijf 4, het alternatief (3x14) levert zwart na de witte rondslag over vier naar veld 17 weliswaar een tegensparteling van drie man tegen één dam op, maar die is op zijn minst even vreugdeloos als het behulpzame handje. 11 - 30-24(19x30) 40-34(30x37) 38-32(15x33) 32x21(26x17) 36x7(1x12) 6-1(17-21*) 1x17(3-8 H) 17x3 Deze keer wordt de oude Laocoön ingezet, zie in de clubbibliotheek de diverse edities van De Problemist waarin Gerrit van Mastrigt en Arie van der Stoep in een voortreffelijke reeks ‘Éen tegen allen’ belangstelling vragen voor verliezende zwarte getalsovermacht (minstens vijf zwarte schijven tegen één witte dam). In feite zien we hier een tweetraps harakiri, beginnend met *, een semi Turkse offerande (17-21) en afgerond met H, de vrijgevige laatste snik (3-8). Tot spreeks maar weer. |