BLADMUZIEK (65)
Zomer 2020
door Pieter Kuijper
Opposities (hoofdstuk 8)

In deze aflevering staan de twee slotschijven allebei los op het bord, en dan is de ‘voltooide’ oppositie onvermijdelijk verticaal. De bordrand is in de ban gedaan, en de ‘halflosse’ velden 10,11,20,21,30,31,40 en 41 zijn onbruikbaar wgens strijdigheid met het begrip ‘voltooid’, zwart heeft daar nog een laatste uitschuifje.
En zo resteren er achttien mogelijkheden voor de losse oppositionele eindstand, ik noteer ze even per rijenreeks:
a. Rij 9(z) en 7(w): z07/w17 z08/w18 z09/w19
b. Rij 8(z) en 6(w): z12/w22 z13/w23 z14/w24
c. Rij 7(z) en 5(w): z17/w27 z18/w28 z19/w29
d. Rij 6(z) en 4(w): z22/w32 z23/w33 z24/w34
e. Rij 5(z) en 3(w): z27/w37 z28/w38 z29/w39
f. Rij 4(z) en 2(w): z32/w42 z33/w43 z34/w44
Het ligt in mijn bedoeling om van elke slotstand jullie twee bewerkingen voor te schotelen, met elkaar dus 36 stuks en dat komt mooi uit, dat aantal is immers deelbaar door negen, kaasje voor onze sitemaster. Jacco, stel je er maar vast op in: dat worden vier rubrieken. De Bladmuziek edities 65 en 66 gebruik ik voor de directe benadering van de slotstand, in de daaropvolgende twee hoofdstukken komt er motiefspel aan te pas, levert zwart een eigen bijdrage tot of aan de finish.
Vandaag rechtstreekse taferelen op de rijen a, b en c.
Uit de bewerkingsaantallen in Turbo Dambase en ook uit mijn privé productiegegevens mag de conclusie getrokken worden dat er op de slotlocaties ‘twee velden vanaf de linker-, de rechter- of de bovenste bordrand’ simpel aan de weg valt te timmeren. Wat betreft de beide zijranden is dat heeel begrijpelijk: zwart kan zijn laatste rustplaats eenvoudig bereiken door een slag over één stuk vanaf de veilige oever, dat geldt trouwens ook voor wit, maar die moet er in de regel wat meer moeite voor doen.
Neem nu een stokoud embryootje: witte schijven op 26,27,35,38 en 44 tegen zwarte op 16,17,18,19 en 40 (17 en 18 mogen van mij ook op 7 en 8). TD, de alwetende digitale vraagbaak, is een leeghoofd en herkent (temidden van handenvol lookalikes) nu juist dit standje niet, maar me dunkt dat de eerste publicatieplek een prehistorische grot in Lascaux of een Dode Zee rol is. De bejaarde dreumes is een bewerkinkje van z7/w17, elke jeugdige damstarter kan dit geval zonder houtgebruik ontraadselen. Zo niet, laat je dan verrassen met: 35-30(40x49), 30-24(49x21), 24x11(16x07), 26x17.


http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_01.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_02.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_03.PDN
1. z7/w17 2. z8/w18 3. z9/w19


1. 29-24(20x49), 25-20(14x34), 23x03(49x21), 28-22(17x28), 03x11(16x07), 26x17
Liever had ik dit ding optisch prettiger gepresenteerd met 34 en 44 op 33 en 43, maar dan beschikt wit over een al te superieure positie (pbo heet dat in oplosserskringen).
Het zojuist besproken vijf om vijfje smeekte om er iets artistiekers van te maken. Met de dubbelslag op/over de 3/26 diagonaal is dat hopelijk gelukt. Zwart komt met het elementaire slagje achterwaarts onder het juk.
2. 38-33(36x47), 34-29(23x43), 48x39(47x29), 25x23(18x29), 38-33(29x38), 32x43(21x32), 44-40(35x44), 43-39(44x33),22-17(12x21), 16x18
Opgediept uit een oude doos, gezien de maakdatum (16 april 2007) ligt ie al even op de plank met winkeldochters te sudderen.
Logisch, de zwarte motiefschijf staat van meet af aan klaar in de oppositiehouding, en de witte zwaai achterwaarts is saai.
3. 23-19(14x34), 40x29(30x19), 29-23(19x39), 44x33(15x24), 33-29(24x33), 45-40(35x44), 50x19
Ook nu weer komt zwarts ultieme schijf niet in beweging, maar dit keer doet ie wel serieus dienst. Het kunstje is om schijf 15 op veld 33 te krijgen.


http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_04.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_05.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_06.PDN
4. z12/w22 5. z13/w23 6. z14/w24


4. 28-23(19x28), 30x08(12x03), 21x12(07x18), 16x07(01x12), 37-32(28x37), 34-30(25x32), 48-43(37x39), 26x08(03x12), 40-34(39x30), 35x22
Interessant zijn twee dingen: zwarts neer en opje 12x03x12 en het feit dat er in de ontleding van wat toch een tamelijk stevig probleem mag heten geen enkele dam aan te pas komt, beide elementen zijn geen dagelijkse kost.
5. 21-17(12x21), 16x09(06x17), 15-10(04x24), 48-42(37x48), 09-03(48x30), 03x49(45x34), 44-39(34x43), 49x19(24x13),25x23
Volgens het rekenprogramma Flits komt wit er niet als ie op de derde zet kiest voor 20-14 om dan lustig verder stappen met de twee vrije schijven op rechts. Wie deze informant wantrouwt kan aan de diagramstand een zwarte schijf op veld 8 toevoegen.
Dat zwart zich op zijn tweede zet niet moet vergrijpen aan 04x13 laat zich raden. Ditmaal een uitgekookte weg naar oppositie; zwarts achteruitslag 24x13 (na het rare daartoe strekkende offer 15-10) zie je aan het plaatje nu niet bepaald af.
6. 34-30(45x14), 40-34(35x44), 49x40(33x35), 42x22(27x18), 48-42(37x39), 26x28(16x27), 47-41(36x47), 28-22(47x20), 22x02(35x24), 02x10(05x14), 15x24
Wie flink oefende met de dodezee opgave uit mijn intro smacht er naar om ook dit joekeltje met losse handen te lijf te gaan. Lukt dat, dan mag je je een kanjer wanen. Leuk aan dit fantasiestuk is dat als zwart op de tweede zet (33x24) slaat het probleem ook scherp uit is, de oplossing gaat dan langs hetzelfde pad en eindigt met een dubbele oppositie. In beide varianten mag de zwarte dam op 20 alvorens ie het loodje legt zich heel eventjes beschermd wanen door een voor hem springende bodyguard.


http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_07.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_08.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/65/20Z1_09.PDN
7. z17/w27 8. z18/w28 9. z19/w29


7. 34-29(39x37), 29x18(25x34), 17-11(06x28), 47-41(13x31), 41x03(16x27), 03x21(26x17), 36x27
Om de diagramstand te realiseren was zwart op de voorgaande zet bereid om iets doms te doen, want met (33-38!) in plaats van (33-39?) had hij zich in een zetel kunnen hijsen; enfin, het is maar een probleem. De quintessens van de oplossing zit hem in de slagkeuze op de derde en vijfde zet, als zwart zich om wille van de mooie afloop bereid toont scherp op de wind te zeilen. De oppositiepositie wordt bereikt op de meest ordinaire manier, het achterwaartse slagje van zwart en het voorwaartse van wit.
8. 21-17(22x11), 27-22(18x40), 50-45(34x43), 45x12(07x18), 16x07(01x12), 42-38(43x32), 21-17(32x21), 26x28
Zou dit een partijstand zijn, en dat past in het beeld van de tempoverhoudingen, dan hebben beide partijen het volle gewicht gezet op de linkerflank. De ontleding loopt op rolletjes maar laat voor de ware smulpaap te weinig spektakel zien. Er is een bleke glamourfunctie voor oppositieschijf 18, die de oorspronkelijke bewoner van dat veld is komen vervangen.
9. 35-30(29x49), 30-24(19x30), 25x34(28x19), 45-40(49x35), 34-30(35x24), 42-37(31x42), 47x29
Het is nog even vlooien naar de juiste winstvoering, want tal van andere combinaties brengen die nipt niet. Er zijn diverse problemen gemaakt op dit eenvoudige slagsysteem, het pluspunt van deze nieuwkomer is dat de zwarte oppositieschijf 19 tijdens de afwikkeling op zijn plaats gebracht wordt.

Voor het derde kwartaal heb ik de rijen 4, 5 en 6 zonder motiefspel in voorbereiding. Tot na de zomer. Gr. Pieter