BLADMUZIEK (78)
1e kwartaal 2023
door Pieter Kuijper
Witte schuifpromotie deel 1 Slagschuif in tweeën

Al mijn lezers wens ik een vrolijk, gezond en vredelievend 2023 toe, en moge deze rubriek daar het nodige toe bijdragen.
‘Witte schuifpromotie’, dat is het nieuwe thema in theater ‘Bladmuziek’. Het onderwerp kwam op onze clubsite een paar keer terloops ter sprake en is wat mij betreft nu aan volle aandacht toe. Waar heb ik het over? We gaan een aantal edities lang kijken naar damvraagstukken waarin wit door een schuifzet vanaf de voorlaatste rij promoveert, maar niet zomaar.
-1. voorafgaande aan zijn schuifzet naar dam moet de promoverende schijf een actie hebben gemaakt, en -2. de promotie dient plaats te vinden tijdens of als slotzet van een slagcombinatie, niet in de motief- of eindspelfase.
Dat klinkt veeleisend maar het is toch echt geen al te uitzonderlijk verschijnsel, Arie van der Stoep besteedde er in de jaren 2006/2008 negen deeltjes (19 t/m 26) van zijn boekjesreeks ‘Dammen-Spel’ aan, en dat leverde destijds een verzameling op van zo’n viereneenhalfduizend composities;een jaar of vijftien verder zal er nog wel een bakfiets vol oogst zijn bij gekomen. Ik ben eens in mijn privé files gaan snuffelen of er nog eigen interessant spul ongepubliceerd is gebleven, en ja hoor, massa’s, van een selectie daaruit wil ik de lezer graag op de hoogte stellen. Evenals Arie maak ik in mijn collectie eerst een onderverdeling in A: de slagschuifpromotie met een witte schijf die eerst slaat en aansluitend daaraan naar dam schuift en B: de schuifelpromotie met een witte schijf die in twee of meer opeenvolgende schuifzetten op dam komt. Maar verder doe ik het anders. Arie sorteert op vertrekveld van de promoverende schijf, mij leek het handiger om bij het op volgorde zetten het veld van promotieveld als leidraad te nemen, dat zoekt net even gemakkelijker. De gevolgde sorteermethode is eerst het promotieveld, van linksboven naar rechtsboven, en vervolgens ook van links naar rechts het vertrekveld naar promotie vanaf de voorlaatste rij. K1 betekent dat wit promoveert door de schuif 6-1, K2 bevat het spul met damhalen door 7-1, in K3 treft men bewerkingen aan van 7-2, en zo voort tot K9. De K wordt steeds voorafgegaan door een A of een B, al naar gelang slagschuif of schuifel. De A categorie telt karrenvrachten vertegenwoordigers (bij Dammen-Spel zeven van de negen boekjes), dat de B groep aanmerkelijk kleiner is spreekt voor zich, toch is ook die best wel uit de kluiten gewassen. Inderdaad, als ik dat echt zou willen dan kan ik mijn lezers een flinke dosis afleveringen Blmz in het vooruitzicht stellen; maar ik zal me trachten in te houden, het wordt vermoedelijk slechts één jaargang van vier of vijf hoofdstukken.
Vandaag en de volgende keer kijken we naar voorbeelden van A: slagschuifpromotie, van alle gesorteerde groepen ééntje. Deze keer gaat het er wat betreft de tocht naar dam rustig aan toe, het betreffende stuk maakt slechts twee handelingen: slaan naar de voorlaatste rij en dan schuiven maar. Die slag naar de voorlaatste rij, tja dat is dan nog wel even een dingetje; je kunt kijken hoeveel slachtoffers daarbij vallen en op grond daarvan een verdere sortering bewerkstelligen. Slaan over slechts één enkel zwart stuk is kinderwerk, dat bespaar ik je, twee prooien telt men in de diagrammen 1,5,6 en 7, drie op de plaatjes 4,8 en 9 en de witte schijf naar dam verorbert eerst vier hapjes in de nummers 2 en 3. Voor de reünie van de KVD in Wageningen op 21 september 2013 heb ik er ooit eentje gefabriceerd met een voorslag over zes schijven, maar die kregen jullie destijds al te zien (blader maar even terug, vandaag geen plaatje) in Bladmuziek 36 als diagram 7.
In de volgende aflevering zal het er flink wat ruiger aan toe gaan, de witte publiekstrekker is dan heel wat actiever, met meerdere voorslag(en) of in een enkel geval zelfs een of meer voorschuiven. Maar nu het negental van vandaag als aftrap, er zit prettig werk tussen. Boven elk diagram staat mijn codering en de weg naar promotie van de witte schijf van dienst.

http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_01.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_02.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_03.PDN
1. AK1 26x06-01 2. AK2 47x07-01 3. AK3 27x07-02


1. 34-30 (23x21), 26x06 (35x24 keuze), 06-01 (18x27), 01x21 (40-44), 50x39 (36-41a), 42-37 (41x32), 21x49 (45-50), 49-44 (50-45), 44-40 (45x43), 48x39
Een opvallend gulle veelgever om te beginnen, die maakt tempo’s en de weg vrij voor de thematische slagschuifpromotie. Daarmee is de koek nog niet op, want na de rondslag is wit zijn dam onverwacht genoopt om te landen op veld 21 vanwege het eveneens vlijmscherpe motiefalternatief a (45-50), 42-37 (50x42), 48x37 dat zwart tot zijn beschikking heeft.
2. 23-19 (14x32), 42-37 *31x42), 47x07 (36x47), 07-01 (47x29), 35-30 (24x35), 15x33 (35-40), 33-29 (34x23), 01x45
Een makkie is dit. De zet waar het om draait is 35-30.
3. 48-42 (37x19), 15x24 (45x23), 49-43 (38x40), 27x07 (16x27 keuze), -7-02 (19x30), 02x47
Qua aanblik is dit de wildebras uit deze serie, maar eenmaal de beginzet gespeeld is het eigenlijk wel gedaan net de pret.
Als bedenkdatum zie ik In mijn notities 17 februari 2007; en het behoeft eigenlijk geen verbazing dat ie lang is blijven liggen.


http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_04.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_05.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_06.PDN
4. AK4 39x08-02 5. AK5 26x08-03 6. AK6 27x09-03


4. 38-32 (28x48), 39x08 (26x17 keuze), 08-02 (24x33), 02x39 (48x30), 25x34 (20-24), 34-30 (24x35), 40-34 (19-23), 34-29 (23x34), 44-40 (35x44), 50x30 (14-19), 30-24 (19x30), 45-40
Door naar veld 30 te slaan met zijn dam houdt zwart de hoop levend. Het aardige afspelletje (het bijtrekkertje dateert uit 1985 en is van Max Douwes, het voorspel kom ik niet eerder tegen) maakt dit een interessante compositie.
5. 24-20 (29x47), 48-42 (47x21), 26x08 (36x27 keuze), 08-03 (15x24), 18-12 (07x18), 16x07 (01x12), 03x22
Kennelijk heeft zo’n slotslag naar natureldam op los veld 22 mijn smaak te pakken want ik maakte er zes van terwijl er in de TD collectie 44 liggen opgeslagen. Deze heeft een tweelingzusje: de zwarte schijven blijven op hun plaats maat wit staat op de velden 16,20,23,26,27,31,34,38 en 49. De afwikkeling laat zich raden.
6. 38-33 (29x36), 44-40 (35x24), 27x09 (36x38), 09-03 (30x39), 03x34 (25-30), 34x25 (14-19), 23x14 (20x09), 25x03
Qua meerslaggebeuren een keurige eerste en een duffe tweede zet van wit. De schijf die het hem moet doen weet zich ruggelings achterlangs het gevaar te wurmen. De clou van dit werkstukje is het koddige versperringsafspelletje, wit lijkt straalgewonnen te staan maar het gaat toch maar hakken over de sloot uit. Ik dacht er origineel mee te zijn , maar volgens TD is het (maar dan met de dam op 48 in plaats van 34) een ideetje van Dirk van den Berg uit 1966.


http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_07.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_08.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/78/23Q1_09.PDN
7. AK7 27x09-04 8. AK8 17x10-04 9. AK9 17x10-05


7. 37-31 (33x22), 27x09 (36x40), 09-04 (34x43), 45x34 (30x39), 42-38 (43x32), 21-17 (12x21), 04x02
Het wereldbekende (momenteel als ‘Spaans’ geduide) motief van voorheen Canalejas, toen Guerra en daarna Timoneda, behoeft geen verdere uitwerking. De tot spits gebombardeerde schijf 27 kan ongehinderd op het doel af.
8. 16-11 (22x31), 11-07 (01x12), 17-10 (26x17), 10-04 (31-36), 04x11 (36x47), 11-02 (47x24), 02x35 (h25-30), 35x15
Een simpel akkevietje, dit ding. Zwart is wel genoopt tot (31-36) en stort zich daarmee in het ravijn van de Via Gladiola.
9. 47-41 (36x47), 16-11 (47x13), 11-07 (01x12), 17x10 (26x17), 46-41 (37x46), 10-05 (46x14 Bartjens), 05x03 (34x23), 03x35
Deze ligt al sinds 2005 op de plank te wachten op een passende coming out. Dezelfde tocht naar veld 10 als zijn voorganger, maar ditmaal met de promotieschuif naar veld 5. Je snapt wel waarom het even heeft moeten duren voor ie zich bloot gaf.

Pieter