BLADMUZIEK (85)
Derde kwartaal 2024
door Pieter Kuijper




Truus Flits Kingsrow
Van Truus via Flits naar Kingsrow. De drie kwelgeesten die het plezier van de conscientieuze ontwerper van damproblemen in opklimmende mate zijn komen bezwaren. In Bladmuziek 84 had ik het over mijn ultieme damklus, het zo mogelijk reinigen van al mijn bedenkwerk van vuiligheid. En de vertoning van de resultaten van de schoonmaak. De reeks reparaties van bejaarde invaliden waarmee ik toen een begin maakte wordt vandaag vervolgd met opnieuw een setje van negen genezen bezienswaardigheden. Het is een pittige serie. Wie zijn heil (te prijzen) wil zoeken in eigen vaardigheid wens ik sterkte. En als je de afspeelknop prefereert kijk ik even de andere kant uit.
Enige moeite heb ik met het woord ‘damprobleem’, een ‘probleem’ vraagt om de kunde van het ‘oplossen’. Zelden zal de bedenker de primaire bedoeling hebben om andermans oplosspier te kietelen, in de regel beoogt hij eerder te demonstreren, te vertellen, met zijn werk iets te laten zien wat het dammen mooi en interessant maakt. Daarom: ophoepelen met dat woord ‘probleem’, voortaan: ‘compositie’, meer bescheiden: ‘maaksel’, of liever nog: ‘damlekkernij’. De eerste zes lekkertjes van vandaag zijn fiks en voor slechts weinigen onder mijn lectorium zullen ze zich uit de losse pols laten ontrollen; als je bij voorkeur slechts toeschouwer bent dan staat de digitale hulpknop tot je beschikking. Mochten er hersenpannen zijn die hun beste beentje willen voorzetten dan heb ik voor hen, als wisselgeld voor bloed, zweet en tranen, een paar eitjes geselecteerd voor het opvullen van de laatste drie plaatjes.

http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_01.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_02.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_03.PDN
1. 5431 2. 5556 3. 5445


1. In De Problemist van december 2018 had deze een voorloper met een horrelvoetje. Wit zijn schijven 32 en 42 stonden toen op 27 en 47, ongemakkelijk want de schelm K stuurt wit dan van start met de stille positionele winst 21-16. Door wat klein grut te verplaatsen was het vuiltje snel weggepoetst.
32-27 (36x47) 38-32 (47x40) 17-11 (26x37) 33-29 (24x44) 15x04 (07x16) 50x39 (34x43) 27-21 (16x27) 04x45 en scherp door de offerande (02-07) 45x01
2. De mankende vader van dit kleine monster was te zien in Het Parool van 23 oktober 2010. Daarin kon wit wat zetten verwisselen, en dat wordt voorkomen door het bijplaatsen van een zwartje op veld 6. Die brengt de wederzijdse bezittingen (dertien tegen dertien) mooi in evenwicht maar moet wel wachten tot de afloop van de voorstelling voor ie een teken van leven mag geven. Het bijzondere in deze compositie is dat er gedurende het hele verloop van de afwikkeling geen dam op het bord verschijnt, wit noch zwart.
39-34 (37x19) 29-23 (28x39) 23x14 (10x19) 38-32 (27x38) 16x09 (36x27) 35-30 (04x13) 15-10 (05x14) 20x07 (02x11) 30-24 (19x30) 25x21 (11-16) 21-17 (16-21) 17x26
3. Het oplappen van een misbaksel uit het Nederlands Dagblad van 16 december 2006 vergde steviger ingrijpen, maar het is me gelukt. Deze eindigt met het bekende standaardmotief (noem het hoe je wilt: Spaans, Timoneda 2, Guerra of Canalejas) dat In de Turbo Dambase Collectie zo’n 6% van de voorraad ten deel valt; er zal dus creativiteit in de afwikkeling naar die finale moeten worden gestopt wil een mens iets zinvols toevoegen. Ik doe dat met een paar rake meerslagen en het heen-en-weertje waardoor schijf 27 verandert in een dam.
24-20 (15x13) 38-32 (36x18) 28-23 (27x49) 23x03 (44x33) 37-32 (49x27) 45-40 (35x44) 50x28 (22x33) 11x31 (26x37) 03x02
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_04.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_05.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_06.PDN
4. 5461 5. 5464 6. 5555


4. Vergissen is menselijk en dus van alle tijden. Dat bewees Het Damspel van augustus 1982, waarin deze zwaargewicht stond met schijf 48 op veld 47. Digitale assistentie bestond toen nog niet, anders was het onheil wel voorkomen door een waarschuwing dat in die zetting er een tweede winstkans voor wit is door direct 22-18 en zoek de rest zelf maar uit.
48-42 (38x36) 27x38 (33x31) 22x33 (14x25) 11-07 (02x22) 21-17 (22x11) 16x18 (13x22) 24x04 (35x24) 29x20 (40x38) 04x43 (25x14) 49x40 (45x34) 43x37
5. Deze was met 43 op veld 48 te bezichtigen in Dam Eldorado van november 1984 maar dan begint Kingsrow te leuteren over een mogelijke bijoplossing als wit uitkomt met het openingsbod 29-23 en na (37x46) vervolgt met 44-39 (35x33) 30-25 (19x30) 25x34 (28x19) 17x37 (46x49) 45x34 (06x17) 21x03 en dan slaat de duivelse denker oeverloos aan het dubben of dat wel winstwaardig is. De verplaatsing verlost de machinale piekeraar uit diens ongewisheid.
36-31 (27x47) 43-38 (47x50) 49-43 (35x44) 45-40 (44x35) 43-39 (50x33) 29x18 (13x22) 24x04 (35x24) 04x12 (07x18) 11-07 (02x22) 16-11 (06x17) 21x32 (01-07) 32-27 (22x31 26x37
6. Deze dikzak is weliswaar de meest lijvige van de hele serie, maar voor het oplossersgilde lijkt ie me niet het allerinspannendste karwei. Zijn moedervel dateert uit De Problemist van oktober 2010 en heeft al een eerdere reparatiepoging achter de rug in De Problemist van april in het jaar daarna. Steeds bleek er met stille positionele zetten ook witte winst in het verschiet. Maar nu niet meer. De remedie om de patiënt een gezonder leven te bieden bleek te bestaan uit het toevoegen van een zwarte schijf op veld 45 en twee witte op 40 en 48. Dientengevolge is het materiaal in onbalans (zestien om vijftien) maar dat deert niet gezien zwarts vrije toegang tot veld 50.
21-16 (12x21) 34-30 (25x43) 48x39 (45x43) 27-22 (18x36) 16x27 (23x34) 27-21 (26x17) 37-31 (36x27) 32x05 (43x23) 33-29 (24x33) 44-39 (34x43) 49x09 (04x13) 05x23 en een beetje respectabele zwartspeler pleegt dan seppuku (13-19) 23x25 (35-40) 25-39 (40-44) 39x50

En dan nu de makkies, drie met acht tegen acht schijven, die moeten toch wel uit het blote hoofd wel kunnen.

http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_07.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_08.PDN
http://www.damclubpurmerend.nl/pdn/85/24Q3_09.PDN
7. 5557/5558 8. 5442 9. 5562


7. In Het Parool van 23 oktober 2010 stond dit plaatje met de witte schijf van 49 op veld 48, een ietsje prettiger aanblik, maar bijoplosbaar. In de tekst erbij werd vermeld dat het ook kan zonder de dooie diender op veld 15, al gaat dat natuurlijk wel ten koste van de harmonieuze verdeling van het spelmateriaal. Gedurende de afwikkeling huppelt zwart met zijn dam driekwart slag in de rondte, daar is het om te doen. Ook zonder schijf 15 was het origineel foute boel, en ook in dat geval wordt de kneus door de verplaatsing naar 49 opgelapt.
49-43 (38x49) 29x27 (18x20) 25x05 (49x16) 19-13 (08x19) 05x07 (16x02) 30-24 (02x30) 35x24
8. In het tweede kwartaal van 2017 (Bladmuziek 53 dia 4) stond dit dingetje net een schijfje anders. Een mens moet wel een beetje lijp zijn om schijf 21 op veld 27 te positioneren, maar mij lukte het destijds om de alternatieve winstmogelijkheid voor wit over het hoofd te zien: 24-20 (36x47) 29-24 (47x50) 43-39 (50x33) 20-15 (33x20) en hij zwiept bijna het hele bord leeg. Verplaatsing naar veld 21 heelt de wonde.
29-23 (18x20) 25x01 (36x47) 01-23 (47x49) 23x16 en harakiri door (49x21 of 27) 16x05
9. Het framepje van weleer (Bladmuziek 5, derde kwartaal 2008, tekst bij dia 53) was een kleine deugniet. Ik geef het jullie in cijferstand: wit heeft acht schijven op 26,32,37,42,43,44,45 en 47 en zwart heeft er ook acht, op 08,09,13,18,20,30,31 en 36. Wit investeert twee stuks om schijf 13 naar veld 31 te hengelen en hij maait dan met het achteruitje 26x48 zwart helemaal kaal. De misplaatste witte schijf 47 van destijds kan natuurlijk verhuizen naar 46, waarmee de lausy bijoplossing (26-21) wordt voorkomen, maar dat is slap gesleutel als er meer en interessanter mogelijk is. Zoals een wit damoffer, of niet schijf 13 maar schijf 11 of 33 halen en misschien zelfs dwangspel vooraf met 32-27 (31-36) 38-32 en dan toehappen. Ook het kaalslaan is niet echt nodig, zwart mag wel een schijf overhouden in verliezende oppositie. Het inbrengen van al dit soort grappen wil wel lukken (dwang daargelaten, Kingsrow gelooft er niet in en laat schijf 31 slaan om met een schijf achterstand toch nog een goeie kans op remise te maken), maar niet alles met elkaar in één compositie. Ik heb nog een cijferstandje. In wit 26,32,37,42,43,44,45,46/zwart 08,09,10,18,29,31,33,36 zie je wit zijn dam opofferen om schijf 33 naar 31 te krijgen.
De dia op 9 die ik voor de reparatie van het oude schandvlekje inschakel wijkt qua slagontleding nogal af van ooit, maar zo kan het dus ook. Na de slag naar veld 8 is de motiefstand eventjes een nog niet eerder geregistreerde, maar als wit eenmaal op veld 3 is gepromoveerd gaan (sinds 1999, zegt TD) de credits voor het afspel naar Sijbrand van Eijk. Met een oppositieschijf van zwart ditmaal.
24-20 (15x33) 49-44 (35x24) 34-30 (24x35) 44-40 (35x44) 50x08 (21-27) 08-03 (27-31) 03x21 (31x42) 21-27 (22x31) 26x48

Wees gegroet maar weer, bedankt voor de aandacht en op naar aflevering 86.

Pieter